İnternet sitelerinin bütünsel yapıları söz konusu olduğunda göz önünde bulundurulması gereken pek çok farklı unsur ortaya çıkar. Bunların başında pagination (Sayfalama) işlemi gelir.
İçindekiler
Pagination Nedir?
Pagination, herhangi bir internet sitesinde yer alan içeriklerin sayfalara ayrılması işlemi olarak tanımlanabilir. Ziyaret ettiğiniz bir web sitesinde içeriklerin karşınıza sayfalanmış olarak çıktığını görürseniz, bu web sitesinde pagination işlemi yapıldığını anlayabilirsiniz. Pagination, çoğunlukla sayfanın en altında içerikler bitince 1, 2, 3 ve 4 gibi sayfa numaraları aracılığıyla görüntülenir.
Herhangi bir internet sitesinde bulunmakta olan tüm içerikler tek bir sayfada yer alamaz. Böyle bir durum aynı zamanda sayfanın açılış hızını yavaşlatır. Kullanıcıların aşina olduğu sayfa düzeni yapısını bozar ve aradığını bulmasına engel olur. WordPress sitelerinde içerikler pagination yöntemi kullanılarak kolayca listelenir.
İnternet sitelerinde birden fazla sayfaya gereksinim duyulmasının sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
- İçeriklere daha hızlı ve kolay bir şekilde ulaşılmasının istenmesi,
- Web sayfaları arasında daha kolay bir şekilde gezinme ihtiyacının olması,
- Kullanıcı deneyiminin iyileştirilmek istenmesi.
Pagination kullanımına yönelik olarak verilebilecek en iyi örnek, e-ticaret siteleridir. E-ticaret sitelerinin bünyesinde çok fazla ürün bulunduğundan, söz konusu ürünlerin tek bir sayfada listelenmesi ve kullanıcıya gösterilmesi söz konusu değildir. Bu nedenle, e-ticaret sitelerinde pagination tekniği kullanarak sayfalama yapılır. Bu kapsamda tek bir sayfada gösterilecek olan içerik ya da ürün sayısı belirli bir limitle sabitlenir.
Özellikle çok fazla sayıda ürün ve içerik bulunan internet sitelerinde tüm içeriğin tek bir sayfada gösterilmeye çalışılması; kullanıcının web sitesinin yüklenmesi için çok fazla beklemesini gerektirebilir. Örneğin Google arama motoru, kullanıcıların yaptığı her aramanın sonucunda milyonlarca sonuç listeler. İlk sayfada ise kullanıcılara yalnızca 10 adet sonuç verilir. Yani Google yapılan arama sorgusundan elde ettiği sonuçları sayfalara böler ve kullanıcılara iletir. Açıkçası tüm verinin tek bir sayfada toplanması neredeyse imkansız, ayrıca kullanıcının faydasına olmayan bir durum olarak kabul edilir.
Pagination Kullanmanın Avantajları
İnternet sitesinde pagination yöntemini kullanmanın ve içeriği tek bir yerde göstermek yerine kısımlara ayırmanın sağladığı birtakım avantajlar vardır. Bu avantajları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Daha kolay okunabilme
- Kolay gezinme
- Kullanıcının sayfayı okuma rahatlığını artırma
- Web sitesinde sayfalara ayrılan içerikler arasında daha kolay dolaşabilme
- Hatırlanabilirlik
- Ziyaretçinin aradığı içeriğin nerde olduğunu kolayca bulması
Pagination Nerede Kullanılır?
Pagination işlemi, internet içeriğinin farklı alanlarında kullanılabilir.
- Kategori gereken sayfalarda pagination işlemi uygulanabilir. Kategoriler arası geçiş kapsamında pagination’a en çok başvurulan içerikler, e-ticaret sayfalarında bulunan içeriklerdir.
- Makalelerde de pagination işlemi kullanılması tercih edilebilir. Bu sayede kullanıcılar aradıkları bilgiye çok daha rahat bir şekilde ulaşırlar.
- Diğer bir seçenek ise yorumlarda pagination işlemini uygulamaktır. Böylece bazı içeriklerde fazla olması nedeniyle kullanıcıların gözünü korkutabilen yorumlar, sayfalandırılmış olarak kullanıcılara ulaştırılabilir.
Pagination Ne Zaman Kullanılmalıdır?
Bir web sitesinde tek bir sayfa içinde görüntülenmesi mümkün olmayacak kadar içerik ya da öge konumlandığı durumlarda pagination kullanılabilir. Bu doğrultuda, genellikle birden fazla ürün listeleyen kategori sayfalarında pagination kullanılabileceği ifade edilebilir.
Ürün, içerik ya da farklı öğeleri bölmenin yanı sıra çok uzun makaleler de pagination yöntemi ile sayfalara bölünebilir. Böylece uzun makalelerin, kullanıcılar tarafından çok daha kolay okunması sağlanabilir.
Pagination kullanmak, aynı zamanda web sitesini erişilebilir hale getirmeye yardımcı olur. Bu nedenle SEO çalışmaları kapsamında sıklıkla pagination yöntemi kullanılabilir. Bu doğrultuda, kullanıcıların ve arama motoru yazılımlarının site içinde bulunan ögeleri keşfetmesi, erişmesi için gerekli tüm senaryolarda pagination kullanılması gerekir.
Diğer yandan, içeriğin teknik ve erişilebilirlik sorunlarının önüne geçebildiği tüm senaryolarda pagination kullanılması gerekmez. Çok fazla ürünün olmadığı sayfalar, içerikler ve makaleler buna örnek olarak gösterilebilir. Ayrıca kullanıcının bir ekran üzerinde yeterli scroll yaparak okuyabileceği makaleleri sayfalarına ayırmak çok mantıklı bir uygulama olmayacaktır. Bu uygulama, makalenin ve sayfanın gücüne zarar verebilir.
Pagination Neden Önemlidir?
Pagination, arama motoru botları açısından son derece önemli bir yapıdır. Bu nedenle, doğru kurgulanmayan sayfa numaralandırma yapıları web sitesinin zarar görmesine yol açabilir. Eğer doğru kurgulanmazsa; onlarca, yüzlerce hatta binlerce yenilenebilir sayfa oluşturulması riski vardır. Bu da asıl sayfanın birden fazla kopya sayfasının olması anlamına gelir. Duplicate içerik arama motoru botlarının kesinlikle görmek istemediği bir durumdur ve bu tarz bir sorun yaşanmaması için pagination yapısını doğru kurgulamak gerekir.
Pagination sistemini SEO açısından önemli kılan diğer bir konu ise tarama derinliğidir. Arama motoru botları, site içinde ilgili içeriğe en az tıklamayla gidilmesini severler. Bu bağlamda oluşturulacak pagination sistemi, arama motorlarını site içinde bir maraton koşusuna çevirmemelidir. Bunun için doğru ve sistemli bir kurgulamaya ihtiyaç duyulur.
Pagination’ın SEO Açısından Önemi
SEO, web sitelerinin arama motoru sonuçlarının daha üst sıralarında görünmesini sağlayan bir dizi stratejiyi içeren bir süreçtir. Bu stratejilerden biri de pagination olarak adlandırılan sayfalama tekniğidir. Web sayfalarının birden fazla sayfa halinde sunulması anlamına gelen pagination, pek çok web sitesi için önemli bir kullanım özelliği olarak kabul edilir.
Pagination sayesinde web sitelerindeki içerik kullanıcı dostu bir şekilde organize edilebilir. Ziyaretçiler içeriklerin arasında kolayca gezinebilir. Bu sayede kullanıcı deneyimi iyileştirilebilir. Sayfalama web sayfasının yükleme hızını optimize edere ve kullanıcılar ihtiyaç duydukları belirli sayfalara yönlendirildikleri için istedikleri bilgilere hızlı bir şekilde erişirler.
Pagination, sayfa sıraları ve ilişkilerini belirleme konusunda arama motorlarının daha fazla bilgi sahibi olmasını sağlar. Böylece içerik daha iyi indekslenir ve sıralama sonuçlarında daha iyi performans sergiler.
Her sayfa tekil bir URL’e sahip olduğunda arama motorları sayfaları ayrı ayrı değerlendirebilir. Yani her sayfanın kendi benzersiz SEO’su olur. Doğru pagination stratejisini kullanmak, web sitesinin genel performansının artmasına yardımcı olabilir.
SEO ve UX açısından: Pagination mı Infinite Scroll mu?
Kullanıcının sayfayı aşağı kaydırmasıyla sonsuz bir şekilde diğer sayfalara ve içeriklere ulaşabildiği tasarım modellemesi infinite scroll olarak adlandırılır. Kullanıcı deneyimi açısından geliştirilmiş bir modelleme olan infinite scroll kullanılmadan önce web sitesinin hizmet verdiği alana bakmak, site özelinde performansın yükseltilmesini sağlayabilir. Infinite scroll ile kullanıcı deneyiminin artması söz konusuysa, bu alanda infinite scroll kullanmak kullanıcı deneyimi ve kullanıcının sayfada kalma süresi üzerinde olumlu etki sağlayarak SEO açısından olumlu bir sinyal haline gelebilir.
Birden fazla kategori ya da alt kategorinin bulunduğu e-ticaret sitesi gibi sayfa yükleme hızının çok önemli olduğu mobil internet deneyimlerinde infinite scroll kullanmak başarılı bir teknik olabilir.
Pagination Özelliğini Nasıl Kullanılmalıdır?
Pagination özelliği kullanılırken bazı noktalara dikkat etmek; kullanıcı deneyiminin iyileştirilmesini ve arama motoru botlarına en doğru bilgilerin iletilmesini sağlar.
- Her sayfa için benzersiz sayfa başlıkları ve meta açıklamaları kullanın. Kullandığınız başlıkların ve açıklamaların sayfa içeriğini özetlediğinden ve kullanıcılara içeriğin ne hakkında olduğunu anlattığından emin olun.
- Canonical etiketleri doğru kullanmaya özen gösterin. Özellikle birden fazla sayfada aynı içerik varsa, arama motoru botlarına hangi sayfanın öncelikli olduğunu belirtmeyi unutmayın.
- Sayfalar arasında geçiş yapmak için “önceki” ve “sonraki” düğmeleri gibi sayfa kontrol elemanları ile kullanıcıların hangi sayfada olduğunu belirten “Sayfa 2 / Toplam 10 Sayfa” gibi bir gösterge ekleyin.
- Sayfalama özelliğini arama motorlarına bildirmek için mutlaka robot.txt dosyasını ve XML haritasını güncelleyin.
- Google Analytics gibi analiz araçlarını kullanın ve sayfalama özelliğinin sergilediği performansı izleyin. Ayrıca kullanıcı davranışlarını, sayfa görüntülenme sürelerini ve sıralamalardaki değişiklikleri düzenli olarak kontrol etmeyi ihmal etmeyin.
